وبلاگ شخصی علی شعبانپور (مدیریت کسب و کار)

روش طوفان فکری (Brain Storming) یک ابزار شناخته شده است که به شما در ایجاد راه حل های خلاقانه برای یک مسأله کمک می­کند . روش طوفان فکری به ویژه هنگامی بسیار مفید است که شما بخواهید سنت­ شکنی کنید و الگوهای تفکر تثبیت شده را تغییر دهید طوری که بتوانید به روشی نو به همه چیز بنگرید .

اگر تیم شما از این روش استفاده کند می­توانید از انواع تجارب اعضای تیم بهره بگیرید و در حل مسأله از آن استفاده نمائید . با این کار ، ایده­ های بسیاری بدست می­آید یعنی شما می­توانید راه حل های بهتری برای مسأله­ ای که با آن روبرو هستید بدست آورید .

همچنین روش طوفان فکری به شما کمک می­کند از اعضای تیم برای راه حلی که در نهایت انتخاب  می­شود  نظر بخواهید (راه حلهایی که آنها خود ارائه داده­ اند.) دیگر اینکه از آنجا که روش طوفان فکری جالب است به اعضای تیم کمک می­کند با یکدیگر متحدد شوند و در محیطی مثبت و پر ثمر مشکلات را حل کنند .

چرا از روش طوفان فکری استفاده می­کنیم ؟

حل گروهی مسأله به روش قدیمی با مشکلات بسیار همراه است . افراد گروه که اعتماد به نفس بالایی دارند بر اعضای ضعیف­تر گروه مسلط میشوند و اعضایی که اعتماد به نفس پائینی دارند ، از بیان آزادانه­ ی ایده­ هایشان می ­ترسند . برخی نیز برای مطابقت داشتن با نظرات گروه تحت فشار قرار می­گیرند و یا به دلیل احترامی که برای افراد برتر و مسئول قائلند ، خود را کنار می­کشند . به این صورت روش گروهی حل مشکل اغلب بی نتیجه و غیر مؤثر خواهد بود .

در مقابل روش طوفان فکری محیطی آزاد فراهم می­سازد که در آن همه تشویق می­شوند شرکت  کنند و نظر بدهند. نظرات متفاوت مورد استقبال قرار می­گیرند و بسیاری از مشکلات حل گروهی مسئله رفع خواهد شد. از همه­ ی شرکت کننده­ ها خواسته می­شود بهه طور کامل و عادلانه نظر دهند و افراد آزادند انواع راه حل­های جدید و خلاقانه را برای مسائلی که با آنها مواجه­ اند طرح کنند .

روش طوفان فکری:

شیوه­ ی اولیه برای روش طوفان فکری توسط مدیر شرکت تبلیغاتی مادیسون اونیو، « آدکس اسبورن » در دهه­ ی ۱۹۵۰۰ ابداع شد . از آن زمان محققان بسیاری به این تکنیک پرداختند و مشکلاتی را در آن شناسایی کردند.

مراحل ذکر شده در اینجا آن تحقیقات را مد نظر قرار داده است  یعنی شیوه­ ی گفته شده کمی متفاوت با شیوه­ ی اصلی است که توسط اسبورن ابداع شد .

طوفان فکری چیست؟

روش طوفان فکری، ادغام یک شیوه­ ی غیر رسمی و راحت با تفکر خلاق برای حل مسأله است . ابتدا از افراد خواسته می­شود به نظرات و اندیشه­ هایی برسند که حتی ممکن است در ابتدا کمی غیر عاقلانه به نظر آیند . هدف این است که برخی از این ایده­ ها را بتوان به صورت راه حل­های خلاقانه ارائه داد تا مشکل را حل کرد ، یا به ایده­ های بیشتر و جدیدتری رسید . در این شیوه هدف این است که همه­ ی افراد شرکت داشته باشند و برای این کار برای افراد انگیزه ایجاد می­شود تا راه های تفکر معمولی خود را کنار بگذارند .

روش طوفان فکری، ادغام یک شیوه­ ی غیر رسمی و راحت با تفکر خلاق برای حل مسأله است .

 

بنابراین در حین جلسات روش طوفان فکری نباید از ایده­ ها انتقاد شود . شما سعی کنید احتمالات  را در نظر بگیرید و فرضیات غلط در مورد محدودیت­های مشکل را از میان بردارید . قضاوتها و آنالیز در این مرحله مانع از ایده­ سازی خواهد شد . فقط در پایانن جلسه­ ی طوفان فکری می­توان به ارزیابی نظرات پرداخت یعنی زمانی که با استفاده از روشهای قراردادی ، راه حلهایی یافت شده است .

طوفان فکری فردی:

اگرچه روش طوفان فکری در ایده­ سازی اغلب مؤثرتر از روش معمولی حل مشکل توسط گروه است  ولی مطالعات بسیار ثابت کرده که وقتی افراد به تنهایی از روش طوفان فکری استفاده کنند ایده ­های بیشتر و باکیفیت تری به دست می آورند تا زمانی که گروهی ازز افراد به طوفان فکری بپردازند.

شاید دلیل آن این باشد که در گروه ها ، افراد همیشه نمی­توانند از اصول و قواعد روش طوفان فکری پیروی کنند و رفتارهای بد در گروه به صورت پنهان وجود دارد . ولی دلیل اصلی این است که  افراد به نظرات دیگران بیشتر توجه می­کنند و خود ایده­ ای طرحح  نمی­کنند ( همه منتظرند دیگران نظر دهند ) و یا وقتی منتظرند نوبت آنان شود که صحبت کنند ، این ایده ­ها را فراموش می­کنند.

وقتی شما  به تنهایی به طوفان فکری می پردازید ایده های متنوع تری به فکرتان میرسد. تا زمانی که در یک گروه نباشید، شما نگران نظرات و ایده­ های افراد دیگر نخواهید بود و بنابراین می­توانید آزادانه نظرات جدیدی را ارائه دهید . برای مثال ممکن است ایده­ ای که تردید داشتید آن را در یک گروه مطرح کنید ، در یک طوفان فکری فردی ، به ایده ای استثنایی وخارق العاده تبدیل شود .  همچنینن  مجبور نیستید صبر کنید دیگران ساکت شوند تا شما ایده­ های خود را مطرح کنید .

اما وقتی به تنهایی به طوفان فکری می پردازید، شاید نتوانید به اندازه کافی ایده­ را پرورش دهید زیرا تجربه دیگر اعضای گروه را ندارید که کمکتان کند.

طوفان فکری گروهی :

روش طوفان فکری گروهی برای به کار گرفتن تجارب و خلاقیت همه­ ی اعضای گروه در مورد یک  مسأله بسیار مؤثر است .هنگامی که  اعضای گروه در سطح یک ایده گیر می کنند ، خلاقیت و تجربه­ ی یک عضو دیگر میتواند آن ایده را یک پله بالاترر ببرد. بنابراین روش طوفان فکری گروهی ایده­ های عمیقتری را در مقایسه با روش طوفان فکری فردی پدید خواهد آورد .

مزیت دیگر روش طوفان فکری گروهی این است که به افراد دخیل کمک می­کند احساس کنند در  راه حل نهایی نقش داشته­ اند و به  افراد یادآوری می­شود که اشخاص دیگر نیز می توانند ایده­ های خلاقانه­ ای طرح کنند.

دیگر اینکه ، روش طوفان فکری سرگرم کننده و جالب است و یک راه عالی برای ساختن تیم است !

روش طوفان فکری در یک گروه ممکن است برای افراد با خطراتی همراه باشد . پیشنهادات با ارزش ولی عجیب در نگاه اول ممکن است احمقانه به نظر برسند . به همین دلیل لازم است همه ­ی جلسات را به دقت مدیریت کنید طوری که ایده­ ای از دست نرود و مشکلات معمول در حل مسأله گروهی خلاقیت را نابود نسازد .

چگونه می­توان از این ابزار استفاده کرد ؟

شما غالباً می­توانید با ادغام طوفان فکری فردی و گروهی به بهترین نتایج برسید و با مدیریت دقیق این فرآیند و پیروی از قوانینی که در اینجا گفته می شود بهترین نتایج را به دست آورید. به این طریق افراد را وا خواهید داشت که بدون مزاحمت و حواس پرتی بر موضوع تمرکز ­کنند، به حداکثر ایده­ هایی که می­توانید به آنها برسید می رسید و  احساس جالب داشتن یک تیم منسجم را خواهید داشت که پس از برگزاری موفقیت آمیز یک جلسه ­ی طوفان فکری حاصل خواهد شد !

جمع بندی

روش طوفان فکری راهی مؤثر و سودمند برای رسیدن به راه حلهای بنیادی برای مسائل است البته  تا زمانی که بخوبی مدیریت شود . در فرآیند روش طوفان فکری اصلاً از ایده ­ها انتقاد نمی­شود و افراد کاملاًٌ آزادند که نظرات جدید و خلاقانه­ای مطرح کنند . اینن موضوع سبب می­شود جلسات روش طوفان فکری تجربه­ ی لذت­بخشی را برای افراد به همراه داشته باشد که برای نزدیک ساختن اعضای گروه بسیار عالی است . استفاده از روش طوفان فکری می­تواند افراد را به راه حلها متعهد سازد زیرا آنها خودشان در یافتن این راه حلها سهیم بوده­ اند. بهترین روش برای روش طوفان فکری ، ادغام روش طوفان فکری فردی با گروهی است . در روش طوفان فکری گروهی باید قوانینی وضع شوند تا کار راحت­تر انجام شود .